Każdy z nas powinien regularnie wykonywać podstawowe badania krwi czy badania obrazowe. Lekarze zwracają uwagę pacjentów na to, jak ważna jest profilaktyka nowotworowa. Jakie badania wykonywać regularnie?
Co to jest nowotwór?
Spis treści
Nowotwór to zespół chorób, które powodują niekontrolowany podział komórek. Nadmierne podziały spowodowane są najczęściej mutacjami genów kodujących białko. Organizm nie zawsze wie, jak poradzić sobie z mutacjami i czasem nie daje objawów, przez co choroba się pogłębia. Nowotwory mają tendencje do przenoszenia się w inne struktury organizmu — tzw. przerzuty, które są szczególnie groźne. W tym kontekście istotne jest szybkie wykrycie choroby, dzięki temu możemy wprowadzić leczenie.
Przeczytaj artykuł o sposobach leczenia nowotworów i ich objawach
Dlaczego chorujemy na nowotwory?
Tworzenie się mutacji i nowotworów w organizmie może mieć różnorodne przyczyny. Jedną z nich są geny i rodzinne uwarunkowania na przykład do raka jajnika, piersi czy jądra. Dodatkowo wpływ na nasze zdrowie ma odpowiednio dobrana dieta i styl życia. Osoby, które są narażone na promieniowanie radioaktywne lub na szkodliwe substancje np. przez wykonywaną pracę, częściej mogą chorować, gdyż komórki organizmu mogą być słabsze i częściej mutują. Czynnikami zwiększającymi szansę zachorowania na nowotwór jest także palenie papierosów, niewłaściwa waga ciała czy opalanie się bez kremu zabezpieczających przed promieniowaniem UV.
Profilaktyka nowotworowa
Najlepszą metodą do zapobiegania skutkom nowotworów, jest profilaktyka nowotworowa. Opiera się ona na regularnie wykonywanych badaniach organizmu, które w sprawny sposób mogą wykryć ewentualne zmiany. W przypadku ich samodzielnego wczesnego wykrycia szansa na wyleczenie jest większa. Profilaktyka powinna być dobrana przez lekarza, w zależności od historii rodzinnych, chorób obciążających czy płci i wieku.
Badania na wykrycie nowotworu
Samobadanie
Każdy z nas powinien obserwować swoje ciało pod kątem ewentualnych zmian widocznych gołym okiem. Do rutyny powinno wejść raz w miesiącu samobadanie piersi (u kobiet) oraz samobadanie jąder u mężczyzn. Jądra najlepiej badać po ciepłej kąpieli. Jest to profilaktyka wczesnego wykrycia guzów jąder, które są bardzo częste u mężczyzn między 20 a 40 rokiem życia.
Powinno obserwować się też znamiona na skórze przynajmniej raz w miesiącu.
Badania obrazowe
Warto wykonywać raz w roku rutynowe badania obrazowe, jak USG brzucha, które pomogą zdiagnozować raka nerki, wątroby czy trzustki. Dodatkowo kobiety powinny udać się na USG przez pochwowe u ginekologa (raz w roku) oraz USG piersi.
Dla mężczyzn oprócz USG jamy brzusznej raz w roku powinno wykonać się USG jąder i prostaty.
Kolejnym badaniem obrazowym jest rentgen płuc. Przy jakimkolwiek podejrzeniach o zmianach w organizmie, lekarz skieruje na kolejne badania jak tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny, która stanowią dokładniejszą diagnostykę.
Warto również regularnie kontrolować tarczycę za pomocą USG tarczycy.
Badania krwi
Wejść w nawyk powinno nam także regularne badanie krwi, nawet dwa razy w roku. Przede wszystkim badania podstawowe, jak morfologia krwi, mocz, poziom pierwiastków (sód, potas). Dodatkowo należy dokonać oceny hormonów tarczycy, a u mężczyzn poziom antygenu PSA, wykrywającego raka prostaty. Warto sprawdzić poziom cukru we krwi.
Inne badania
Co roku, każda kobieta powinna wykonywać cytologię szyjki macicy, aby wykryć na wczesnym stadium raka szyjki macicy. Warto również obserwować układ pokarmowy i ewentualne problemy z nim związane- sugerowane może być wykonanie kolonoskopii czy endoskopii przewodu pokarmowego. Raz w roku warto wykonać test na utajoną krew w kale.
Dodatkowo raz w roku udaj się do dermatologa, by pod dermatoskopem ocenił wszystkie znamiona i wdrożył ewentualne leczenie.
Profilaktyka 40 plus
Od 1 lipca 2021 wprowadzono program profilaktyki 40 plus, dla osób, które ukończyły 40 lat. Badania dobierane są na podstawie wypełnionej ankiety i pacjent może je wykonać bezpłatnie. Badania, które mogą zostać zrobione w ramach akcji, podzielone są na sekcje według płci.
Pakiet badań profilaktycznych dla kobiet i mężczyzn powyżej 40 roku życia zawiera:
- morfologia krwi obwodowej ze wzorem odsetkowym i płytkami krwi;
- stężenie cholesterolu całkowitego albo kontrolny profil lipidowy;
- stężenie glukozy we krwi;
- AlAT, AspAT, GGTP;
- poziom kreatyniny we krwi;
- badanie ogólne moczu;
- poziom kwasu moczowego we krwi;
- krew utajona w kale – metodą immunochemiczną (iFOBT);
- pomiar ciśnienia tętniczego;
- pomiar masy ciała, wzrostu, obwodu w pasie oraz obliczenie wskaźnika masy ciała (BMI);
- ocena miarowości rytmu serc
Dodatkowo dla mężczyzn sprawdzany jest poziom PSA, czyli całkowitego antygenu swoistego dla stercza.
Informacje na podstawie strony https://www.gov.pl/web/zdrowie/pakiety-badan
W OpraMed nie prowadzimy programu profilaktyka 40 plus, jednak wszystkie te badania wykonasz w naszym laboratorium bez względu na wiek.
Szczepionka na raka a wirus HPV.
Ostatnim elementem zapobiegania raka, jest szczepionka przeciwko wirusowi HPV, który jest najczęstszą przyczyną powstawania raka szyjki macicy. Wirus HPV to wirus brodawczaka. Uważa się, że przewlekła infekcja HPV odpowiada za wszystkie przypadki zachorowania na raka szyjki macicy. W krajach, w których wprowadzono szczepionkę, o 85% zmniejszyła się ilość patologii wysokiego ryzyka związanych z rakiem szyjki macicy. Dlatego w przychodni OpraMed oferujemy szczepionkę przeciwko HPV. Zaszczepić mogą się wszystkie osoby niezarażone wirusem lub po jego wyleczeniu. Szczepienie zalecane jest od 9 roku życia zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn.
Jak można zarazić się wirusem HPV?
Do zakażenia HPV dochodzi podczas stosunku płciowego. Szacuje się, że 50-80% mężczyzn i kobiet aktywnych seksualnie może być zakażonych. Oprócz raka szyjki macicy HPV może powodować raka odbytu, przestrzeni ustno-gardłowej, pochwy, sromu, prącia. Dlatego istotną profilaktyką jest szczepionka, która zalecana jest zarówno dziewczynkom, jak i chłopcom po ukończeniu 9 roku życia. Dowiedz się więcej na temat wirusa HPV.
Czy można wyleczyć wirusa HPV?
Tak. OpraMed jako jedyny w Polsce opracował procedurę pełnego wyleczenia wirusa HPV. Przeczytaj więcej na ten temat. Kliknij tutaj!
Badania diagnostyczne OpraMed, jako profilaktyka nowotworowa
W przychodni OpraMed wykonujemy badania diagnostyczne, które pomogą w profilaktyce nowotworowej lub wykryciu innych zmian. Na liście badań dostępnych w Opramed znajduje się ponad 4 tysiące badań, w tym test na obciążenie organizmu. Na badanie możemy dojechać także do Pacjentów, dzięki temu oszczędzacie czas i jest to dla Was wygodne. Sprawdź jakie badania wykonasz w OpraMed!
Pobierz checklistę badań jakie warto wykonać w Nowym Roku!