JESIENNA CHANDRA, CZY JUŻ DEPRESJA? Część 2
Spis treści
Depresja stanowi zupełnie odmienny rodzaj schorzenia, niż większość z którymi trafiamy do lekarza. Choroba niedostrzegana w rodzinie, ignorowana przez pracodawcę, wyśmiewana w otoczeniu a co najgorsze i najbardziej niebezpieczne – pomijana przez samego cierpiącego. Nadal nadmiernie bagatelizowana ze względu na brak jednoznacznych oraz mierzalnych wskaźników diagnostycznych, co nie zmienia faktu, iż depresja bez wątpienia stanowi chorobę społeczną i cywilizacyjną XXI wieku.
ZACUKRZONY MÓZG A MGLISTE MYŚLENIE
O ile znaczenie dietoterapii jako formy wspomagającej leczenie zaburzeń przewodu pokarmowego nikogo już nie dziwi, to fakt oddziaływania żywienia na układ nerwowy wzbudza wyraźny sceptycyzm. Europejski sposób leczenia oddziela ciało od sfery psychicznej, przez co fragmentaryczne ujęcie choroby bardzo traci na zrozumieniu przyczynowości, bezpośrednio zatem wpływając na trafność diagnozy. Świadomość w tym zakresie kończy się przysłowiową czekoladką na pocieszenie, ale czy to faktycznie najlepszy wybór? Owszem kakao stanowi skarbnicę związków typu: teobromina, tryptofan, kofeina, tyramina o działaniu neuroprzekaźniczym, stymulującym ośrodkowy układ nerwowy, pobudzającym wydzielanie tzw. hormonów szczęścia, ale to tylko jedna strona medalu. Wyroby czekoladowe to również znaczna dawka cukrów prostych i tłuszczów nasyconych, które odpowiadają za walory smakowe oraz poczucie błogiej przyjemności na krótko po spożyciu. Organizm zbombardowany wysoką wartością energetyczną przysmaku bardzo szybko „odwdzięcza się” uczuciem jeszcze bardziej pogłębionego znużenia, spowodowanego wysiłkiem trawiennym oraz znacznym wahaniem poziomu glukozy. Co w takiej sytuacji pozostaje? – sięgnąć po kolejną kostkę czekolady dla ponownego krótkotrwałego uśmierzenia negatywnego samopoczucia i tak w koło do zakończenia całej tabliczki, bądź bombonierki pralinek. Konsekwencją długoterminową tego typu środków zaradczych jest wyrobienie niekorzystnych nawyków w postaci szkodliwych zachowań żywieniowych, a nawet rozwój zaburzeń odżywiania, w tym kompulsywnego objadania, stanowiącego prostą drogę do nadwagi i otyłości. Zaburzenia metaboliczne mogą stanowić natomiast przyczynę pogłębiania depresji. Warto również zwrócić uwagę na często spotykaną odwrotną sytuację – nie tylko depresja może prowadzić do nadwagi i otyłości, ale również nadwaga i otyłość oraz wynikające z niej niezadowolenie z własnej sylwetki stanowi punkt zapalny w rozwoju depresji. Zatem czasem nie do końca wiadomo, kto kogo w łańcuchu mechanizmów przyczynowo-skutkowych goni: depresja- otyłość, czy otyłość-depresję. Automatycznie nasuwa się wniosek, iż racjonalne zrównoważone odżywianie może stanowić element profilaktyki w depresji.
DIETOTERAPIA A KONDYCJA PSYCHICZNA
Organizm podziękuje nam dobrym nastrojem, jeżeli będziemy go traktować niczym kruchą porcelanę, a nie odporny na wstrząsy arcoroc. W praktyce oznacza to rezygnację z wysokokalorycznych pozbawionych wartości odżywczej posiłków typu fast food, znacznej części asortymentu żywności gotowej, słodyczy, napojów kolorowych, czy używek.
Człowiek pozostaje silnie związany z naturą i jej dary powinny stanowić podstawę żywienia, a przede wszystkim produkty bogate w:
- witaminy z grupy B – usprawniające pracę układu nerwowego (obecne m.in. w takich produktach jak: kasze, płatki, orzechy, warzywa strączkowe, jaja);
- witaminy antyoksydacyjne – działające profilaktycznie w zaburzeniach czynności mózgu, niwelujące zmęczenie i poprawiające koncentrację (zasadnicze źródło stanowią warzywa i owoce);
- tłuszcze, zwłaszcza jedno i wielonienasycone - stymulujące pracę mózgu, w tym procesy poznawcze, uczenia i zapamiętywania (w postaci oliw, olejów, pestek, nasion, czy dobrych jakościowo ryb);
- cholinę – wpływającą na pamięć i pracę mózgu (obecną przede wszystkim w jajach);
- żelazo – jako nośnik tlenu oddziałujące na sprawność i jasność myślenia (nieocenionym źródłem są m.in. dobrej jakości mięso, ryby);
- magnez - redukujący uczucie stresu, niepokoju, lęku, jego niedobór zwiększa ryzyko zaburzeń neurologicznych, w tym apatii, czy psychozy (obecny m.in. w orzechach, pestkach, nasionach, produktach pełnoziarnistych);
- cynk – biorący udział w procesach naprawczych mózgu, pełniący funkcje ochronne przed zmianami degeneracyjnymi mózgu (źródłem są m.in. owoce morza, sezam, migdały, czosnek).
„Dieta przeciwdepresyjna” to zatem zrównoważony model żywienia oparty na naturalnych produktach, poddanych lekkostrawnym formom obróbki (przede wszystkim gotowaniu, gotowaniu na parze), nieobciążający organizmu, a pozwalający na maksymalne wykorzystanie biodostępnych składników odżywczych w kierunku regeneracji osłabionego układu nerwowego.
OPTYMISTYCZNE KOMPOZYCJE I DZIEŃ WYGLĄDA JAKBY INACZEJ
ŚNIADANIE „PEŁNIA ŻYCIA”
Mieszanka płatków (np. owsianych/ jaglanych/ gryczanych) gotowanych na wodzie z dodatkiem masła, kory cynamonu i syropu klonowego, wzbogacona prażonym słonecznikiem oraz borówką
+ Kakao naturalne na mleku migdałowym z dodatkiem naturalnego miodu
OBIAD „ZASTRZYK ENERGII”
Pieczona pierś z kurczaka w ziołach prowansalskich z marchewką w marynacie z oliwy, miodu i cytryny
+ Puree z mango z dodatkiem soku z limonki/ cytryny
+ Surówka z kapusty pekińskiej, gruszki i żółtej papryki
+ Kompot ze śliwek z dodatkiem naturalnego miodu i goździków
KOLACJA „WIECZORNY BŁOGOSTAN”
Zupa krem z pieczonej dynii i batatów, z dodatkiem mleczka kokosowego oraz soku z wyciśniętej pomarańczy posypana czarnuszką
+ Herbata z liści laurowych i goździków
ZIOŁOLECZNICTWO SPOSOBEM „NA UKOJENIE NERWÓW”
W przewlekłych stanach obniżonego nastroju pomocne może się okazać również ziołolecznictwo. Wśród najpopularniejszych, bezpiecznych ziół stosowanych przy łagodnych postaciach depresji to:
- ashwagandha – niwelująca stany lękowe, poprawiająca ogólne samopoczucie;
- melisa lekarska – działająca uspokajająco, redukująca niepokój;
- lawenda wąskolistna – zmniejszająca napięcie, ułatwiająca zasypianie;
- kozłek lekarski – niwelujący stany lękowe, ułatwiający zasypianie;
- passiflora – działająca uspokajająco oraz przeciwlękowo, ułatwiająca zasypianie;
- tarczyca bocznokwiatowa – działająca relaksująco i wzmacniająco na układ nerwowy;
- dereń jamajski – działający nasennie, lekko otępiająco;
- dziurawiec zwyczajny – wykazujący właściwości przeciwdepresyjne;
- wąkrotka azjatycka – usprawniająca procesy myślowe, wpływająca korzystnie na pamięć i koncentrację;
- glistnik jaskółcze ziele – działający uspokajająco;
- różeniec górski – poprawiający nastrój, działający przeciwdepresyjnie, wzmacniający odporność organizmu;
- turnera rozpierzchła – działająca przeciwdepresyjnie, antystresowo.
Kompozycje wybranych ziół znajdują szerokie zastosowanie w postaci naparów, nalewek, soków, proszku, przypraw, nasion, czy olejków do użytku wewnętrznego i zewnętrznego (inhalacje, kąpiele, itp.).
W przypadku stosowania fitoterapii istotne jest umiejętne zestawianie ziół o jednoczesnym oddziaływaniu usprawniającym procesy myślowe a jednocześnie uspokajającym, wyciszającym, wzmacniającym siły witalne całego organizmu oraz uzupełniającym niedobory, dlatego tak istotnym jest, by proces fitoterapeutyczny odbywał się pod profesjonalną opieką.
Depresja to stan, w którym dosłownie nie chce się niczego – uśmiechać, rozmawiać, przebywać w towarzystwie, podejmować jakąkolwiek aktywność a najgorsze, że czasem nie chce się po prostu żyć. Nie zostawiaj z tym problemem nikogo i nie zostawaj z nim sam, jeżeli Ciebie dotyczy. To nierówna walka, w której niezbędna jest pomoc prężnego Zespołu Wykwalifikowanych Specjalistów, którzy rozumieją z jakiej rangi „wrogiem” mają do czynienia. Więcej informacji otrzymasz w Centrum Medycznym Opra-Med.
Autor artykułu:
Anna Dymek-Kucińska
Koordynator Poradni Dietetycznej
Centrum Medycyny Konwencjonalnej
i Alternatywnej Opra-Med
Zainteresował Cie artykuł?
Zapraszamy do skorzystania z usług naszej Poradni Dietetycznej
lub umów się od razu na wizyte...
+48 22 299 38 99